خواص زیتون و خواص زیتون شور

زیتون شور

زیتون (Olive) بیشتر در منطقه‌ی مدیترانه شرقی شناخته شده است. اگرچه زیتون در سراسر جهان یافت می‌شود اما برای اولین بار از این ناحیه شهرت خود را پیدا کرد. همچنین این میوه‌ی لذیذ و خوشمزه در مناطق شمالی ایران و عراق نیز یافت می‌شود. زیتون معمولا به خاطر ارزش آشپزی و مزایای پزشکی‌اش مورد استفاده قرار می‌گرفت. واژه‌ی زیتون نیز از همان زبان مشتق شده و در ادبیات و تاریخ امپراطوری مدیترانه‌ای‌ها ظاهر شده است. روغن زیتون نیز توانسته است توجه بیشتر افراد را به خود جلب کند زیرا برای آشپزی بسیار مفید است و دارای مواد مغذی بسیاری است اما اهمیت آن نباید باعث شود که از مزایای بی‌شمار زیتون غافل شویم.

زیتون سرشار از چربی های مفید و آنتی‌ اکسیدان هاست. هر صد گرم زیتون محتوی ۱۱۵ تا ۱۴۵ کالری انرژی است، یعنی به‌طور میانگین هر ده عدد زیتون نزدیک به ۵۹ کالری انرژی دارند. ۷۵ تا ۸۰ درصد زیتون را آب، ۱۱ تا ۱۵ درصد آن را چربی و ۴ تا ۶ درصد آن را کربوهیدرات تشکیل می‌دهد. زیتون محتوی مقدار ناچیزی پروتئین است. هر صد گرم زیتون ۳٫۲ گرم فیبر دارد.

زیتون انواع مختلفی دارد که عبارتند از: زیتون پرورده، زیتون سیاه، زیتون تلخ، زیتون سبز، زیتون شور، زیتون پرورده شمال، کنسرو زیتون و ...

ارزش غذایی زیتون

• چربی

زیتون با داشتن چربی نسبتا بالا، میوه‌ای غیرمعمولی محسوب می‌شود. زیتون محتوی ۱۱ تا ۱۵ درصد چربی است. ۷۴٪ از چربی موجود در زیتون از نوع اسید اولئیک است که جزو اسیدهای چرب تک‌‌سیرنشده است. اسید اولئیک جزو مواد اصلی تشکیل‌دهنده‌ی زیتون است و فواید زیادی برای سلامتی دارد. کاهش التهابات، کاهش خطر بیماری‌های قلبی و مبارزه با سرطان، جزء خواص زیتون برای سلامتی هستند.

• کربوهیدرات و فیبر

مقدار کربوهیدرات زیتون نسبتا کم است. تنها ۴ تا ۶ درصد زیتون را کربوهیدرات‌ تشکیل می‌دهد که بیشتر آن به شکل فیبر است. فیبر ۵۲ تا ۸۶ درصد کربوهیدرات زیتون را تشکیل می‌دهد. میزان کربوهیدرات قابل گوارش موجود در زیتون بسیار کم است. این مقدار تقریبا معادل ۱٫۵ گرم در ۱۰ عدد زیتونِ معمولی است. با اینکه بیشتر کربوهیدرات موجود در زیتون به شکل فیبر است، ولی باز هم زیتون جزء خوراکی‌های با فیبر بالا محسوب نمی‌شود.

• ویتامین‌ها و مواد معدنی

زیتون منبع خوبی برای تأمین برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی است. برخی از این مواد معدنی در طول فرآوری زیتون به آن اضافه می‌شوند.

• ویتامین E: میوه‌هایی که چربی بالایی دارند، معمولا سرشار از این آنتی‌اکسیدان قدرتمند هستند.
• آهن: زیتون سیاه منبع خوبی از آهن است. آهن برای جابه‌جایی اکسیژن در خون ضروری است.
• مس: در رژیم غذایی غربی، معمولا کمبود مس دیده می‌شود. فقر مس می‌تواند احتمال بروز بیماری‌های قلبی را افزایش بدهد.
• کلسیم:‌ کلسیم فراوان‌ترین ماده‌ی معدنی در بدن انسان است. وجود کلسیم برای استخوان‌ها، عضلات و عملکرد دستگاه عصبی ضروری است.
• سدیم: معمولا زیتون به‌علت بسته‌بندی در آب‌نمک، محتوی مقدار زیادی سدیم است.

زیتون شور

فواید زیتون برای سلامتی

زیتون بخش جدانشدنی رژیم‌ مدیترانه ای است. خواص زیتون برای سلامتی بی‌شمار است. کمک به سلامت قلب و پیشگیری از سرطان از مهم‌ترین فواید زیتون برای سلامتی‌اند.

• خاصیت آنتی‌اکسیدانی

تحقیقات نشان داده‌اند وجود آنتی اکسیدان‌ در رژیم غذایی می‌تواند خطر بروز بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و سرطان‌ها را کاهش بدهد. زیتون سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست و فواید بسیاری برای سلامتی دارد. درمان التهاب و کاهش رشد میکروارگانیسم‌های مضر از جمله خواص زیتون است.

مطالعه‌ای نشان داده است که مصرف زیتون می‌تواند گلوتاتیون موجود در خون را افزایش بدهد. گلوتاتیون یکی از قوی‌ترین آنتی‌اکسیدان‌های موجود در بدن است.

همچنین زیتون می‌تواند در مبارزه با باکتری‌های عفونت‌زایی که در دستگاه تنفسی و معده وجود دارند، مؤثر باشد.

• سلامت قلب

بیماری‌های قلبی یکی از شرایط مرگبار گسترده در سراسر جهان است. بنابراین افراد به دنبال روش‌هایی هستند که بتوانند سلامت قلب خود را بهبود ببخشند و در برابر تمامی فاکتورهایی که باعث ایجاد تصلب شرائین، حمله قلبی، بیماری‌های قلبی عروقی و سکته قلبی می‌شود، مبارزه نمایند. زیتون حاوی اسیدهای چرب تک غیر اشباعی است که اولئیک اسید نام دارد و می‌تواند از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کند. روغن زیتون نیز دارای اولئیک اسید است و مسئول کاهش فشار خون است. کاهش فشار خون شانس ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

علاوه براین، زیتون غنی از ترکیبات فنولی است که می‌تواند از بروز سرطان‌های مختلف جلوگیری کند. ترکیبات فنولی مانند هیدروکسی تیروزول همانند یک ضد انعقاد عمل می‌کند که همین امر نیز شانس ایجاد لخته‌های خون را کاهش می‌دهد. گذشته از آن، ترکیبات فنولی یکسان می‌تواند تنش رگ‌های خونی را برطرف کند و عروق خونی را متسع نماید. همین امر موجب می‌شود جریان خون در بدن به خوبی انجام شود و اکسیژن رسانی به سایر ارگان‌های بدن نیز تسهیل گردد.

• سلامت استخوان

پوکی استخوان از طریق کاهش حجم و کیفیت استخوان ارزیابی می‌شود. این اتفاق احتمال شکستگی‌های استخوان را افزایش می‌دهد. میزان پوکی استخوان در کشورهای حوزه‌ی مدیترانه‌ کمتر از سایر کشورهای اروپایی است. دانشمندان تصور می‌کنند که «زیتون» عامل این اتفاق است.

تحقیقات نشان داده‌اند که برخی از ترکیبات گیاهی موجود در زیتون و روغن زیتون از کاهش حجم استخوان در حیوانات جلوگیری کرده‌اند. متأسفانه در این زمینه تحقیقات کافی بر روی انسان‌ها انجام نگرفته است، ولی ارتباط بین رژیم مدیترانه‌ای و کاهش شکستگی‌ها، می‌تواند نشان‌دهنده‌ی تأثیر مثبت زیتون بر روی استخوان‌ها باشد.

زیتون شور

• پیشگیری از سرطان

یکی دیگر از خواص زیتون پیشگیری از سرطان است. زیتون و روغن زیتون به‌طور گسترده‌ در منطقه‌ی مدیترانه مصرف می‌شوند. نکته‌ی جالب این است که آمار سرطان و سایر بیماری‌های مزمن در این مناطق کمتر از سایر نقاط اروپاست. احتمالا دلیل این امر، مصرف زیاد زیتون در این نواحی است.

این پدیده تا حدی به‌علت وجود مقدار بالای آنتی‌اکسیدان و اسید اولیک در زیتون است. در مطالعات آزمایشگاهی مشاهده شد که این ترکیبات می‌توانند چرخه‌ی زندگی سلول‌های سرطانی در سرطان سینه، سرطان روده‌ بزرگ و سرطان معده را به‌هم بریزند. برای اثبات این تأثیر، مطالعات بیشتری بر روی انسان مورد نیاز است چون در حال حاضر تأثیر زیتون در مقابله با سرطان واضح نیست.

• خواص زیتون در واکنش‌های آلرژیک و جلوگیری از حساسیت

از آنجایی که زیتون خاصیت ضد التهاب دارد می‌تواند در کاهش واکنش‌های آلرژیک نیز مفید باشد. ترکیبات خاصی در زیتون به عنوان یک آنتی هیستامین عمل کرده و می‌تواند واکنش های آلرژیک را کاهش دهد. با اضافه کردن زیتون به رژیم غذایی، می‌توانید از بروز آلرژی‌های مختلف جلوگیری کنید.

• تاثیر گذاری در گردش خون

زیتون منبعی غنی از آهن و مس بوده و این دو ترکیب مهمی برای تشکیل گلبول‌های قرمز خون هستند. بدون وجود این دو ماده‌ی معدنی، گلبول‌های قرمز خون کمتر شده و همین امر نیز موجب کم خونی در فرد می‌شود. کم خونی نشانه‌های مختلفی همچون خستگی، درد شکم، سر درد، نقص شناختی و کاهش سلامت عمومی ارگان‌ها را دارد. تا جایی که می‌توانید زیتون بخورید تا گردش جریان خونتان افزایش پیدا کند.

• درمان کم خونی

افرادی که دچار کمبود آهن هستند، میزان اکسیژن رسانی به بافت های بدن شان نسبت به حالت طبیعی کمتر است. از جمله نشانه ها و علائم کم خونی می توان به احساس ضعف و سرما، درد شکم، سردرد، نقص شناختی اشاره نمود. بنا بر آنچه گفته شد، افرادی که دچار کم خونی هستند، بهتر است زیتون را در برنامه غذایی خود بگنجانند.

• خاصیت آنتی باکتریایی زیتون

اولئوروپین یک ترکیب شیمیایی ارزشمندی است که در زیتون یافت می‌شود و دارای خاصیت آنتی باکتریایی است. مصرف مقادیر فراوان از زیتون می‌تواند بدن شما را در برابر عفونت‌ها و باکتری‌های مختلف بیمه کند.

فواید خوردن زیتون

زیتون شور

زیتون از آن دسته از میوه‌هایی است که شما نمی‌توانید هیچ برنامه رژيمی را پیدا کنید که در آن توصیه به مصرف آن نشده باشد.
اما متاسفانه بسیاری از ما از خواص میوه زیتون غافلیم و فقط به استفاده از روغن آن بسنده می‌کنیم. در زیر تعدادی از خواص بی‌شمار این میوه ذکر شده است که می‌توانند شما را متقاعد کند که زیتون را در برنامه غذایی خود جای دهید.

1. کاهش وزن

زیتون حاوی نوعی چربی است که این نوع چربی می‌تواند جایگزین مناسبی برای انواع چربی‌ها باشد به نحوی پیوندهای موجود در این نوع چربی راحت‌تر شکسته می‌شوند و مانند دیگر انواع چربی ‌در بدن انباشته نمی‌شود و با مصرف زیتون می‌توانید به تدریج از وزن خود بکاهید و از شر چربی شکمی خلاص شوید و مقاومت انسولین را کاهش دهید.

کسانی که به طور منظم از زیتون استفاده می‌کنند بیشتر تمایل به کاهش وزن دارند و به همین دلیل به ندرت می‌بینید که این‌گونه از افراد به اضافه وزن دچار باشند. مطالعات علمی نیز تایید کرده است که این افراد از سطح بالای سروتین در بدن خود برخوردارند. سروتین نوعی هورمون است که در بدن انسان احساس سیری را تقویت می‌کند بنابراین با مصرف زیتون می‌توان روزانه تا 200 کالری کمتر انرژی وارد بدن کرد که این موجب کاهش اشتها و احساس سیری می‌شود.

2. حفاظت در مقابل سرطان

همانطور که قبلا ذکر شد، روغن زیتون دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی و خواص ضدالتهابی است و این باعث می‌شود آنها به یک محافظ طبیعی در برابر سرطان تبدیل شوند زیرا التهاب کرونیکی و استرس اکسیداتیوی دلایل اصلی پیشرفت سرطان هستند. زیتون به دلیل اینکه منبع غنی از مواد مغذی آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است می‌تواند از ترکیب خطرناک التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو مزمن جلوگیری کند. زیتون سیاه منبع شناخته شده ویتامین E است که در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد در بافت چربی سریع عمل می‌کند.

ویتامین E می‌تواند فرایندهای سلولی را بهبود بخشد و این خاصیت ویتامین E به هنگام ترکیب آن با چربی‌های سودمند در بالاترین سطح خود قرار می‌گیرد. رادیکال‌های آزاد با فرآیندهایی مانند تولید انرژی میتوکندری تداخل پیدا می‌کنند و این امر می‌تواند به اکسیداسیون، آسیب به میتوکندری سلولی و تولید مقدار ناکافی انرژی مورد نیاز بدن منجر شود. اگر سلول‌های DNA آسیب ببینند ما باید انتظار سرطان را داشته باشیم. بسیاری از کارشناسان تایید کرده‌اند که یک رژیم غذایی حاوی زیتون و روغن زیتون منجر به کاهش خطر وقوع سرطان روده بزرگ می‌شود.

3. افزایش سطح گلوتاتیون

بسیاری از مطالعات ارتباط بین افزایش سطح گلوتاتیون در خون با مصرف زیتون را تایید کرده‌اند. گلوتاتیون یکی از آنتی اکسیدان‌های با ارزش در طبیعت است. سطوح پایین‌تر از گلوتاتیون در خون می‌تواند منجر به فشار خون بالا، درصد بالایی از چربی در بدن و سلامت کلی ضعیف‌تر شود. از سوی دیگر، سطوح بالاتر این آنتی اکسیدان با سلامت بهتر و پیشگیری از سرطان رابطه مستقیم دارد.

4. زیتون به عنوان منبع آهن

هر نوع زیتون، به ویژه زیتون سیاه، سرشار از آهن است. توانایی سلول‌های قرمز خون در حمل اکسیژن در سراسر بدن در راه مناسب وابسته به حضور آهن در خون است. اگر شما از کمبود آهن رنج می‌برید، بافت‌های شما به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند و شما به زودی شروع به احساس ضعف و سرما می‌کنید. آهن برای فرآیند تولید انرژی در بدن ما ضروری است. علاوه بر این، عملکرد مناسب بسیاری از آنزیم‌ها و سیستم ایمنی بدن بستگی به مقدار کافی آهن موجود در بدن ما دارد.